Mannréttinda- og ofbeldisvarnarráð 25. ágúst 2022

Bókun Flokks fólksins við tillögu vegna umsagnar meirihlutans um tillögu íbúaráðs Grafarvogs frá 11. maí sl. Jafnframt er lögð fram umsögn mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs til samþykktar:

Flokki fólksins finnst þetta góð tillaga og vill styðja hana. Mikilvægt er að hlusta á íbúaráðin og þeirra ábendingar. Aðeins með því er hægt að þróa íbúaráðin áfram. Flokkur fólksins hefur áður lagt til að fundir, helst sem flestir ef ekki allir væru opnir enda eru það lýðræðisleg og gagnsæ vinnubrögð. Sjálfsagt er að dagskrá funda íbúaráðsins verði auglýstir á vefmiðlum og prentmiðli hverfisins, Grafarvogsblaðinu eða öðrum hverfisblöðum ef því er að skipta.

 

Bókun Flokks fólksins við afgreiðslu tillögu fulltrúa Flokks fólksins um Betri Reykjavík og Hverfið mitt til afgreiðslu, sbr. 2. lið fundargerðar mannréttinda-, nýsköpunar og lýðræðisráðs frá 28. apríl 2022. Jafnframt er lögð fram umsögn mannréttinda- og lýðræðisskrifstofu dags. 18. ágúst 2022:

Tillögunni er vísað frá með sex atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata, Sjálfstæðisflokksins og Sósíalistaflokks Íslands gegn einu atkvæði fulltrúa Flokks fólksins.

Tillaga Flokks fólksins gekk út á að verkefni eins og Betri Reykjavík og Hverfið mitt bjóði upp á ábendingar/kosningar um viðhald í hverfum og að Betri Reykjavík og Hverfið mitt rúmi einnig ábendingar um viðhald á ýmsu í hverfum en ekki aðeins tillögur um nýjungar. Tillagan er skýr, að fólk fái að koma með ábendingar um viðhald. Því miður er það bara ekki sjálfsagður hlutur eftir því sem Flokkur fólksins hefur heyrt þar sem að ekki hefur tekist að koma inn ábendingum til sviðanna heldur. Flokkur fólksins fer aðeins fram á að þessi hlutir séu skýrir og að fólk viti hvert það eigi að snúa sér með ábendingar og það sé þar tekið mark á ábendingunum.

 

Bókun Flokks fólksins við afgreiðslu tillögu Flokks fólksins um dagskrá mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs, sbr. 10. lið fundargerðar mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs frá 30. júní 2022:

Tillögunni er vísað frá með fjórum atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar og Pírata, gegn tveimur atkvæðum fulltrúa Sósíalistaflokks Íslands og Flokks fólksins.

Fulltrúi Sjálfstæðisflokksins situr hjá við afgreiðslu málsins.

Á síðasta kjörtímabili ræddi fulltrúi Flokks fólksins iðulega um hvað dagskrá mannréttindaráðs væri einhæf. Mannréttindi eru fyrir alla en ekki bara suma. Það verður að horfa til fleiri viðkvæmra hópi í þessu ráði s.s. barna, eldra fólks og öryrkja. Huga má meira að fátæku fólki í tengslum við mannréttindi en fátækir eru stækkandi hópur. Nefna má öryrkja sem þola mega skerðingar og ná þeir iðulega ekki endum saman. Sveitarfélagi er sem dæmi ekki skylt að fylgja almannatryggingarlögum þegar kemur að skerðingum og getur því gert mikið til að bæta kjör þeirra með því að taka sjálfstæða ákvörðun í þeim efnum. Skoða þarf mannréttinda þáttinn hjá börnum sem glíma við röskun eða fötlun af einhverju tagi og dæmi eru um að sumum er gert að stunda nám þar sem þau eru ekki meðal jafningja vegna skorts á sértæku skólaúrræði. Einnig leggur fulltrúi Flokks fólksins það til að ráðið fjalli sérstaklega um biðlista barna í skólaþjónustu borgarinnar en á honum bíða nú 2011 börn. Það heyrir til mannréttinda að börn sem glíma við vanlíðan, kvíða, vitsmunaþroska vanda eða talmeinavanda fái stuðning við hæfi og án þess að þurfa að bíða eftir henni svo mánuðum skiptir.

 

Bókun Flokks fólksins  við afgreiðslu tillögu Flokks fólksins um mælingu á innleiðingu þjónustustefnu Reykjavíkurborgar, sbr. 11. lið fundargerðar mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs frá 30. júní 2022:

Tillögunni er vísað frá með fimm atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar og Pírata og  Sjálfstæðisflokksins

Fulltrúar Flokks fólksins og Sósíalistaflokks Íslands sitja hjá við afgreiðslu málsins.

Tillaga Flokks fólksins laut að mælingum á innleiðingu þjónustustefnu. Þjónustustefnan er með átta áttavita. Mæla þarf árangur þessara þátta ef þetta á ekki bara að vera dauður bókstafur á blaði. Flokkur fólksins vill láta mæla þessa áttavita t.d. hvernig er komið fram við viðskiptavini og hversu fljótt þeim er sinnt. Þetta þarf að gera af hlutlausum aðila. Kannski er ekkert til sem heitir algert hlutleysi en í það minnsta þarf að fá til verksins einhverja sem hafa engar tengingar við borgina nema að taka við þóknuninni fyrir könnunina.

 

Bókun Flokks fólksins við afgreiðslu tillögu Flokks fólksins um aðgengismál fatlaðra, sbr. 12 lið fundargerðar mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs frá 30. júní 2022:

Vísað til umsagnar aðgengis- og samráðsnefndar.

Flokkur fólksins lagði  til að mannréttinda- ofbeldisvarnarráð geri athugun á aðgengismálum fatlaðra. Jafnframt  að farið verði í skipulagða úttekt í miðborginni á hvaða staðir það eru þar sem ekki er hægt að koma við hjólastól og þar sem hættur leynast fyrir sjónskerta svo fátt eitt sé nefnt.  Fulltrúi Flokks fólksins finnst afar brýnt að aðgengismál fatlaðra verði bætt. Í gær setti hreyfihamlaður einstaklingur sig í samband við borgarfulltrúa Flokks fólksins vegna þess að viðkomandi einstaklingur getur ekki sótt Grasagarðinn í Laugardalnum. Viðkomandi einstaklingur þarf að hafa breitt bílastæði til að geta nýtt stæðið. Á þessum stað eru P merktu stæðin jafnbreið og venjuleg stæði. Þessi einstaklingur hefur ítrekað bent borgaryfirvöldum á þetta en ekkert gerst og hann enginn svör fengið. Af þessu að dæma þá mætti bæta samskiptin á vef Reykjavíkurborgar varðandi kvartanir vegna aðgengismála fatlaðra. Mögulega með sérstakri ábendingargátt.

 

Bókun Flokks fólksins við afgreiðslu tillögu fulltrúa Flokks fólksins um fjölda íbúaráða í Breiðholti,sbr. 13. lið fundargerðar mannréttinda- og ofbeldisvarnarráðs frá 30. júní 2022:

Tillögunni er vísað frá með fimm atkvæðum fulltrúa Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata, og Sjálfstæðisflokksins.

Fulltrúar Flokks fólksins og Sósíalistaflokks Íslands sitja hjá við afgreiðslu málsins.

Tillaga Flokks fólksins um að hafa tvö íbúaráð í Breiðholti í stað eins er felld. Það er miður því hér er um að ræða eitt stærsta hverfið í Reykjavík sem samanstendur í raun af 4 svæðum/hverfum. Þau eru dreifð á stórt landsvæði. Flokkur fólksins telur að heyra ætti í fleirum varðandi þessa tillögu t.d. íbúum í Breiðholti. Fyrir þessu eru góð rök ekki síst þau að í stóru hverfi þar sem mikill og góður fjölbreytileiki ríkir geti verið erfitt að uppfylla væntingar allra hverfisbúa og því veitir ekki af tveimur íbúaráðum.

 

Bókun Flokks fólksins við umræðunni um verkefnið Barnvæn sveitarfélög, innleiðingu Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna hjá Reykjavíkurborg:

Fulltrúi Flokks fólksins styður heilshugar innleiðingu Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna í Reykjavík og minnir í því sambandi á tillögu Flokks fólksins sem lögð var fram í borgarstjórn 18. janúar sl. þess efnis að skipaður verði stýrihópur sem greini og leggi mat á hvað vanti upp á til að hægt sé að innleiða Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna í Reykjavík. Nú er komið nýtt kjörtímabil og því mikilvægt að leggjast yfir þetta verkefni sem m.a. önnur sveitarfélög hafa lokið. Til að hægt sé að innleiða Barnasáttmálann þarf að leggjast í þá vinnu að finna út hvað þarf að laga og bæta í aðstæðum barna í Reykjavík. Daglega er brotið á börnum í Reykjavík á hinum ýmsu sviðum og er skemmst að nefna að þau fá ekki nauðsynlega sálfræði- og talmeinaþjónustu. Fyrsta skrefið er að greina og leggja mat á hvað þarf til til að hægt sé að hefja innleiðingarferlið. Fulltrúi Flokks fólksins leggur til að skipaður verði stýrihópur eins og tillagan kveður á um sem færi  í ítarlega greiningarvinnu á högum og aðstæðum barna í Reykjavík.

 

Bókun Flokks fólksins við svari skrifstofu borgarstjóra og borgarritara dags. 16. ágúst 2022, við fyrirspurn fulltrúa Flokks fólksins um kostnað Reykjavíkurborgar vegna nýsköpunarviku, sbr. 3. lið fundargerðar mannréttinda, nýsköpunar- og lýðræðisráðs frá 27. janúar 2022:

Um Nýsköpunarviku en Flokkur fólksins óskaði upplýsinga um hver væri heildarkostnaður borgarinnar við Nýsköpunarviku. Flokkur fólksins er hlynntur verkefni af þessu tagi en telur að ekki eigi að nota í það almannafé heldur eigi að koma að þessu verkefni einkageirinn. Fram kemur að heildarkostnaður borgarinnar er tæpar 3 milljónir og er stærsti hlutinn leiga á Hafnarhúsinu í tengslum við Nordic Startup Award verðlaunahátíðina. Flokkur fólksins veit ekki hvað fólki þykir almennt um þetta en ítrekar að halda þurfi til haga hverri krónu til bæta þjónustu t.d. við börn og aðra viðkvæma hópa sem er í lamasessi. Skemmst er að minnast ástand leikskólamála og biðlista barna til sálfræðinga og talmeinafræðinga. Á þeim lista nú eru 2012 börn.

 

Bókun Flokks fólksins við svari  fjármála- og áhættustýringarsviðs dags. 28. apríl 2022, við framhaldsfyrirspurn fulltrúa Flokks fólksins um fjárfestingarverkefni þjónustu- og nýsköpunarsviðs Reykjavíkurborgar, sbr. 3. lið fundargerðar mannréttinda-, nýsköpunar- og lýðræðisráðs frá 27. janúar 2022:

Fyrirspurnin laut að hvernig stendur á því að 10 milljarðarnir sem streymt var í stafræna umbreytingu hjá þjónustu- og nýsköpunarsviði voru gerð að eignfærsluverkefni sem ekki kemur fram í rekstri fyrr en byrjað er að afskrifa? Segir m.a. í svari að að uppfylltum ákveðnum skilyrðum er heimilt að eignfæra rannsóknar- og þróunarvinnu og samkv. IAS 38, um óefnislegar eignir, sé þróunarkostnaður einungis eignfærður þegar líklegt er að hagrænn ávinningur verkefnisins muni nýtast sveitarfélaginu. Flokkur fólksins er ekki einn um að finnast þetta sérkennilegt þótt hér sé ekki um lögbrot að ræða. Það er erfitt og flókið að búa til reglur um hvernig á að færa óefnislegar eignir í eignasjóð. Til dæmis, eftir hvaða reglum á að færa óefnislegar eignir í eignasjóð þegar verið er að taka upp nýja þjónustu / ný verkefni? Og hvað með kostnað, hvaða reglur eiga gilda um kostnað við rannsóknir og þróunarvinnu? Þessar og fleiri spurningar hafa verið spurðar en ekki fengist nein svör við. Hvað má t.d. afskriftartími óefnislegra eigna vera að hámarki og getur getur afskriftatíminn verið mismunandi milli einstakra flokka óefnislegra eigna? Flokkur fólksins veit nú að við þessum spurningum og fleirum tengdum mun aldrei koma nein svör frá Reykjavíkurborg.

 

Bókun Flokks fólksins við svar  þjónustu- og nýsköpunarsviðs dags. 16. júní 2022, við fyrirspurn fulltrúa Flokks fólksins um hlutverk og ábyrgð stafrænna leiðtoga, sbr. 8. lið fundargerðar mannréttinda-, nýsköpunar- og lýðræðisráðs frá 10. febrúar 2022:

Flokkur fólksins spurði um hlutverk og ábyrgð stafrænna leiðtoga. Hlutverk þeirra er frekar loðið en eftir því sem skilst þá er um að ræða eins konar umsjónarhlutverk. Leiðtoginn á að undirbúa “jarðveginn á sviðinu, leiða saman ólíka hagaðila, hlusta og skilja þarfir notenda , starfsfólks og sjá til þess að hjólin snúist.”. Leiðtogarnir eru 7 talsins. Flokkur fólksins spyr hvort enginn á sviðunum hefði getað sinnt þessu verkefni jafnvel? Við lok síðasta kjörtímabils var búið að veita 13 milljörðum í stafræna umbreytingu. Miðað við umfang sviðsins og þessa háu upphæð voru allt of fáar lausnir komnar í gagnið við lok kjörtímabilsins. Háum fjárhæðum var varið í ráðgjöf sem ekki sést hvernig nýtist. Það er mat Flokks fólksins að illa hafi verið farið með útsvarsfé borgarbúa . Sviðið færðist of mikið í fang og var helsta áherslan á uppgötvun, þróun og tilraunir á verkefnum sem mörg hver voru ekki nauðsynleg og sum jafnvel þá þegar til annars staðar. Umsóknarferill leikskólamála er enn upp á gamla mátann og ekki eru til rafrænar lausnir til að sækja um byggingarleyfi. Reykjavík er sveitarfélag en ekki hugbúnaðarfyrirtæki. Stafræn umbreyting í almannaþágu á að snúast um að flýta innleiðingu lausna til að liðka fyrir þjónustu og létta störf.

 

Bókun Flokks fólksins við svari við fyrirspurn þjónustu- og nýsköpunarsviðs dags. 2. júní 2022, við fyrirspurn fulltrúa Flokks fólksins um netspjallið, sbr. 3. lið fundargerðar mannréttinda-, nýsköpunar- og lýðræðisráðs frá 28. apríl 2022:

Flokkur fólksins fagnar því að netspjall sé loks komið í virkni í Reykjavíkurborg, spurning er hvernig þeim sem hringja hafa upplifað það og hvort þeim finnist spjallið hafa skilað sér? Eftir því er tekið að helmingur þeirra afgreiðslna snúa að aðgengi að teikningum sem geymdar eru í kjallara Borgartún 12-14. Aðgengi að þessum gögnum skyldi maður ætla að ætti að vera rafrænt. Mikilvægt er að gerð verði árangursmats- og þjónustukönnun á netspjallinu, að notendur fái sjálfir að gefa því einkunn. Að öðrum kosti er ekki gott að vita hvort vel hafi tekist til með þetta verkefni

 

Lögð fram svohljóðandi tillaga fulltrúa Flokks fólksins um aðgengi í miðbæ fyrir fatlað fólks á tyllidögum þegar hátíð er í bæ:

Fulltrúi Flokks fólksins leggur til að mannréttindaráð beiti sér þegar kemur að því að standa vörð um aðgengi fatlaðra, fólk með skerta hreyfigetu, að miðbænum á dögum eins og menningarnótt, 17. júní og Þorláksmessu. Á menningarnótt voru lokanir fyrir bílaumferð umfangsmiklar og með því var loku fyrir það skotið að ákveðnir hópar hefðu aðgengi í bæinn. Auk þess er lagt til að ráðið beiti sér einnig fyrir að viðunandi þjónusta sé til staðar fyrir þá sem eru með skerta hreyfifærni, notast við hækjur eða hjólastóla s.s. að göngustígar séu aðgengilegir á hjólastól og að salernisaðstaða sé fullnægjandi. Hér er um mannréttindamál að ræða. Það eiga allir að hafa jafnan rétt og eiga þess kost að taka þátt í hátíðarhöldum. MSS22080151

Frestað.

Tvö önnur ný mál voru lögð fram en fengu ekki að fara í fundargerð:

Fulltrúi Flokks fólksins óskar eftir því að á næsta fundi mannréttinda- og ofbeldisráðs verði sett á dagskrá umræða vegna aukins ofbeldis ungmenna þar sem eggvopn koma við sögu.

Lögregla gaf nýverið út yfirlýsingu þar sem hún lýsti áhyggjum yfir auknum vopnaburði í miðbæ Reykjavíkur.  Alvarleg hnífstunguárás átti sér stað í miðbæ Reykjavíkur 12. ágúst síðastliðinn. Allir þeir sem sem áttu aðild að þeirri árás voru undir 20. ára  aldri. Á menningarnótt voru endurteknar hnífstunguárásir þar sem börn undir lögaldri voru gerendur. Af fréttaflutningi að dæma eru þetta fyrst og fremst unglingspiltar.

Í þessu sambandi mætti  minna á að í barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna er kveðið á um að börn eiga rétt á fræðslu, vernd, aðstoð og meðferð leiki grunur á að þau séu skaðleg sjálfum sér og eða öðrum.  Flokkur fólksins óskar eftir þessu með formlegum hætti í ljósi fjölgunar  árása ungs fólks undir lögaldri.

 

Tillaga Flokks fólksins um sveigjanleg starfslok. Fulltrúi Flokks fólksins leggur til að mannréttindaráð beiti sér sérstaklega í þessu máli enda um klárt mannréttindabrot að ræða. Fólk á að hafa val um starfslok sín.

Nýlega var lögð fyrir borgarráð skýrsla starfshóps um sveigjanleg vinnulok. Sveigjanleg vinnulok eru búin að vera í umræðunni í rúmlega 4 ár og var eitt af því sem síðasti meirihluti lofaði í byrjun kjörtímabilsins að gera skurk í. Ekkert hefur gerst í málinu. Sá hópur sem skilaði af sér lagði til 6 tillögur, ýmist um aukna fræðslu, að sett verði á laggirnar þróunarverkefni og málið skoðað í næstu kjarasamningar. Tillögurnar eru góðar og gildar en afar seinlegar. Ganga þarf röskar til verks.

Fulltrúi Flokks fólksins leggur til að mannréttindaráð beiti sér sérstaklega í þessu máli enda um klárt mannréttindabrot að ræða. Fólk á að hafa val um starfslok sín. Það eru mannréttindi að geta tekið ákvarðanir um atvinnumál sín eins og annað í lífinu.

Fulltrúi Flokks fólksins vill einnig lýsa undrun sinni yfir að enginn fulltrúi eldra fólks hafi verið í þessum hópi og aldrei hafi verið haft samband við Félag eldri borgara eftir því sem Flokkur fólksins kemst næst. Skortur á samráði og að sá hópur sem verið er að taka ákvörðun um sé sniðgenginn í ákvarðanatöku sem þessari er alvarlegt.

Greinargerð

Flokkur fólksins fagnar hverju skrefi sem tekið er í átt að sveigjanlegum starfslokum eldra fólks. Mannekla í ákveðnum störfum á þó ekki að stýra því hvort fólki sé leyft að vinna eins lengi og það langar og getur. Missir er fyrir samfélagið að sjá á eftir fólki af vinnumarkaði fyrir þær einar sakir að ná sjötugsaldri. Um er að ræða dýrmætan mannauð. Það eru mannréttindi að geta tekið ákvarðanir um atvinnumál sín eins og annað í lífinu. Sá hópur sem nú hefur skilað niðurstöðum sínum með sex tillögum hefur stigið ansi varfærnislega til jarðar. Setja á af stað þróunarverkefni um sveigjanleg starfslok hjá tilteknum hópum, auka fræðslu og beina því til samningsaðila að skoða við næstu kjarasamninga hvernig megi koma til móts við kröfur um aukinn sveigjanleika við starfslok. Hér hefði mátt ganga röskar fram. Að losa um höft, hindranir og hömlur í kjarasamningum er pólitísk ákvörðun. Fella þarf brott þakið í þessum efnum enda er það einstaklingsbundið.

Horfa þarf til fleiri þátta og óskar Flokkur fólksins eftir að mannréttindaráð skoði allar hliðar málsins. Stór hópur starfsmanna í Reykjavík hafa stundað erfiðisvinnur og starfað árum saman við bágar starfsaðstæður. Þetta er t.d. hópur kvenna í leikskólum og öðrum umönnunarstörfum sem fellur af vinnumarkaði vegna örorku að öllu leyti eða hluta langt fyrir aldur fram. Einnig má benda á þann hóp sem hefur ekki langa skólagöngu og hafa því verið lengur á vinnumarkaði en langskólagengnir, sumir í erfiðisvinnu. Mannréttindaráð þarf að taka þennan hóp sérstaklega til skoðunar og álykta um hvernig hægt er að hlúa að honum sem best.